Groepsdruk in 2025?

In onderstaande blog ga ik in op de druk die door onze omgeving op ons wordt uitgeoefend om ons te conformeren. Ik zoom in op de nabije toekomst. Technologische ontwikkelingen zullen ons ingewikkelde dilemma’s opleveren. Hoe zou de relatie werkgever en medewerker er in 2025 uit zien? Nu is het zo dat als een medewerker overspannen wordt er van alles georganiseerd wordt om te ondersteunen. Maar met behulp van techniek (die er nu al is) is het mogelijk om de gezondheid – fysiek en mentaal – te monitoren en bijvoorbeeld preventief in te grijpen. Wie wil dat niet?

21 maart 2025…. Mirko wordt zoals iedere werkdag om 6:30 uur wakker. Hij kijkt op zijn smartwatch en ziet dat hij goed geslapen heeft. Hij denkt aan de dag die komen gaat. Hij is medeoprichter van DataVita, een start-up op het gebied van het vergroten van vitaliteit via technologische innovatie. Er zijn momenteel 15 medewerkers werkzaam. Het eerste wat hij doet is starten met het ‘Vita trainingsprogramma’ zoals dat binnen DataVita wordt genoemd. In zijn appartement is een kamer ingericht met door het bedrijf gefinancierde fitness-apparaten. Er wordt hard gewerkt binnen het jonge bedrijf. Maar sport en beweging  staan hoog in het vaandel. De bedrijfsfilosofie is onder andere gebaseerd op wetenschappelijke studies waarin nadrukkelijk wordt aangetoond dat bewegen op allerlei manieren een positieve invloed heeft op welzijn en prestaties.

Zodra hij het licht in de kamer aan doet, flitst een centraal scherm aan. James, zijn collega die in Engeland werkt en daar met één andere collega de markt verkent, rent puffend op een loopband. In de chat wordt Mirko begroet door een paar medewerkers die al eerder zijn begonnen. Alhoewel hij niet meteen zin had om te gaan sporten, werkt het voor hem erg stimulerend. Het geeft een goed gevoel om de dag op deze manier te starten. Daarnaast moet hij vanuit zijn rol het goede voorbeeld geven. Na drie kwartier gaat hij ontbijten. Hij eet wat fruit, nootjes, yoghurt en drinkt een groentesapje.

Voordat hij in zijn zelfrijdende auto stapt, kijkt hij op het teamdashboard. Werken bij DataVita betekent dat iedere medewerker gebruik maakt van de beschikbare technologie om gezondheid en vitaliteit te meten en op bepaalde niveaus met elkaar te delen. Op deze manier kan iedereen z’n eigen vitaliteit monitoren. Door het delen ontstaat een betrokken omgeving zo is de filosofie. Met elkaar werken aan gezondheid, conditie en vitaliteit zorgt voor een aanstekelijke omgeving waarin de kans het grootst is dat een ieder het beste uit zichzelf haalt. Naar behoefte krijgen medewerkers ook voedingsadviezen en kunnen ze diverse workshops en trainingen volgen. Dit wordt zeer gewaardeerd. Er is nagenoeg geen verzuim. Mirko kijkt dagelijks of er medewerkers zijn die wat extra aandacht nodig hebben want ook al ben je nog zo gezond, tegenslag kun je niet voorkomen. Als werkgever geeft het een goed gevoel om tijdig steun te bieden en zo nodig te anticiperen.

Zijn scherm kleurt vandaag vooral groen. Hij concludeert dat het met de meeste mensen in zijn team goed gaat. Ook de teamprestaties zijn op orde. Het is mooi om te zien hoe iedereen bezig is. Er is wel wat zorg over Janet. Haar weerstand is momenteel wat minder. Zij is recent door de griep geveld geweest. Daarnaast gaat het niet zo goed met haar ouders. Haar vader heeft recent een hartinfarct gekregen. Haar moeder heeft het er zwaar mee, dus er komt behoorlijk wat op de schouders van Janet terecht. Daarnaast zit Janet op een complex project bij een gewaardeerde klant. De afgelopen week is op het dashboard zichtbaar dat zij minder goed slaapt. Hij besluit om vandaag nog even contact met haar te maken. Janet kan veel aan maar als deze situatie aanhoudt kan het wellicht geen kwaad om haar de komende tijd wat te ontlasten en samen met haar te kijken naar manieren om de komende periode goed door te komen. Wellicht kunnen zij iemand inschakelen om de moeder van Janet te ondersteunen en kan een collega haar tijdelijk helpen?

Daarnaast maakt hij zich toch wat zorgen over Jim. Jim is nu twee maanden in dienst. Op basis van zijn biometrische gegevens gaat het goed met Jim. Hij heeft zich snel geprofileerd als een gewaardeerde professional die goed functioneert. Tijdens de teammeeting gisteren merkte hij echter dat Jim zich enorm opwond over de manier waarop er binnen DataVita met allerlei persoonlijke gegevens wordt omgegaan. Jim heeft daar moeite mee. Daarnaast zei hij ook dat hij druk ervaart om aan alles mee te doen. Hij ervaart dat als onprettig. De laatste tijd ziet Mirko dat Jim nauwelijks deelneemt aan het Vita trainingsprogramma. Alhoewel het niet officieel verplicht is, wordt zijn afwezigheid bij collega’s wel opgemerkt.

Mirko denkt terug aan de periode waarin hij zelf aarzelde over de manier van werken binnen DataVita. Al snel had hij besloten om de knop om te zetten. Het actief gebruik maken van ‘vitale data’ heeft veel voordelen en nauwelijks nadelen als je er eenmaal aan gewend bent. Kijk naar Janet: door inzage in haar gegevens kan hij tijdig ingrijpen. Hij besluit om snel met Jim te gaan praten. Aan de ene kant is er ruimte om kritisch te zijn en goed te blijven nadenken over de gevolgen van de manier van werken binnen DataVita. Maar Jim dient zich ook te realiseren dat het binnen dit bedrijf nu eenmaal zo gaat. Sterker nog: de visie van het bedrijf luidt dat slimme informatie technologie het leven van medewerkers verbetert en organisaties succesvoller maakt. Er is veel ruimte en vertrouwen binnen het bedrijf maar dit is een kernpunt waar niet aan getornd kan worden. Hopelijk lukt het Jim om zich toch aan te passen….

Terug naar het heden. Het hierboven geschetste vergezicht is dichterbij dan we denken. De impact van informatietechnologie en sociale media is vandaag de dag al fors maar het einde is nog lang niet in zicht. Mensen delen volop allerlei persoonlijke zaken. Geruisloos sluipt de digitalisering steeds meer in ons leven en heeft het (onbewust) grote invloed op ons gedrag en de manier waarop we samen werken en samen leven.

Gezonde, vitale medewerkers kunnen voor een bedrijf een groot verschil maken. Alhoewel er allerlei gevoeligheden zijn (bijvoorbeeld op het gebied van privacy), zoeken organisaties naar manieren om medewerkers in staat te stellen gezond te leven. Het is goed om daar vraagtekens bij te zetten want hoe ver gaat dit? Aan de andere kant: wat is er in de kern mis mee als de werkgever je in staat stelt om jouw gezondheid en vitaliteit centraal te stellen en je vraagt om ‘vrijwillig’ informatie beschikbaar te stellen om je daar goed bij te ondersteunen? Stel je voor dat je leidinggevende daardoor tijdig steun biedt als het even moeilijk is en er daardoor meer mogelijkheden zijn voor ondersteunende maatregelen? Wat als het bedrijf waar je werkt, meedenkt om zaken (in de privé sfeer) tijdig op te lossen omdat dat ook in het belang van de organisatie zelf is? Hoe zou het zijn om elkaar als collega’s te stimuleren om gezond te leven door informatie te delen? Op het gebied van sportprestaties is dat toch al gebruikelijk via allerlei apps?

Tegelijkertijd heeft Jim in bovengenoemd verhaal ook een punt. In het beangstigende boek De Cirkel van Dave Eggers wordt een wereld beschreven waarin, als gevolg van internet en sociale media, je identiteit als het ware digitaliseert. Mensen zien wie je bent aan de hand van wat je van jezelf online laat zien en trekken daar allerlei conclusies uit. In het boek van Eggers ontsnapt uiteindelijk niemand aan de ontembare digitale draak.

Ik kijk niet uit naar een wereld waarin mensen steeds meer een verlengstuk zijn van hun digitale apparaten en vooral teren op een (in veel gevallen) zorgvuldig bewaakt online imago. Tegelijkertijd hang ik zelf dagelijks geregeld aan het digitale infuus. Ik koester daarbij wel mijn twijfels en ambivalenties over mijn gebruik. Ik kies er ook voor mij niet te distantiëren want er zijn ontegenzeggelijk grote voordelen. Maar hoe zorg je er voor dat je er niet in op gaat? Ben je in staat om de druk die er via de context onstaat te weerstaan? Daar heb ik eerlijk gezegd best een hard hoofd in.