Hoe houd je het angstvirus buiten de deur?
Aan het einde van iedere dag neem ik even de tijd om wat zaken voor mezelf op te schrijven, noem het een soort van dagelijkse reflectie. Ik kan het iedereen aanraden, het is prettig om het hoofd even leeg te maken en terug te kijken op de dag vanuit een neutrale positie. Daar kunnen dan goede voornemens uit komen voor de volgende dag. Afgelopen zaterdag vloog ik een beetje uit de bocht. Er ontstond spontaan een soort van blog. Gisteravond (maandag) sprak ik met een groepje ondernemers en hoorde ik mezelf zeggen dat het belangrijk is om los van alle onrust, oog te hebben voor de mooie momenten die zich in het klein manifesteren en dat te waarderen. Onderstaand verhaal schreef ik dus afgelopen zaterdag. Mijn tip is om jezelf los te koppelen van Het Nieuws of daarin zeer selectief te zijn. Richt je juist onder deze omstandigheden op wat voor jou echt van waarde is. Schep de juiste condities om deze tijd zo goed mogelijk door te komen.
Zaterdag 28 maart
Het grote genieten is het kleine genieten geworden. Nu onze leefomgeving een stuk eenvoudiger en kleiner is geworden worden we min of meer gedwongen om anders te leren kijken. De fout die ik – en met mij vele anderen – maak, is om toch te intensief aangehaakt te zijn op het laatste wereldnieuws rondom Covid-19 waardoor het lastig is om te ontspannen en ook te genieten van het kleine om mij heen. Blijkbaar heb ik iets te veel spiegelhormonen. Het nieuws, de stroom van berichten, geeft mij echter geen energie. Het laat me bijna niet los. Alsof ik naar het geanimeerde verslag luister van een onheilspellende, bijna verloren wedstrijd, die maar blijft duren. We staan achter! Gaan we het redden of gaan we het niet redden? Hebben we voldoende IC-bedden? Ik leef erg mee, voel me verbonden en betrokken maar ben niet bij machte om ook maar iets aan deze situatie te veranderen, behalve dan mij te houden aan de richtlijnen die mij zijn opgedragen. Maar toch kan ik het niet laten om regelmatig even te kijken wat de laatste stand van zaken is. Tegen beter weten in hoop ik op een ommekeer. Het voelt als een verslaving. Er zijn mede hierdoor de afgelopen tijd dagen geweest met relatief veel onrust waardoor andere taken, die mijn focus vragen, haperden.
Humor fungeert ook nu als een manier om heel even de pijnlijke werkelijkheid te omzeilen. Op WhatsApp is er een explosie van een onophoudelijke stroom aan grappige appjes. Als ik na een tijdje weer terugschakel naar het Grote Nieuws dan zijn er altijd weer nieuwe ontwikkelingen. De journalistieke industrie draait overuren. Verslaggevers in samenwerking met hun digitale hulptroepen zijn onophoudelijk bezig om ons op de hoogte te houden van wat er gebeurt. Zij richten zich daarbij vooral vaak op feitelijke gebeurtenissen waarbij ze slechts een beetje context kunnen schetsen. Niet te veel, want de meeste mensen hebben slechts een korte aandacht-spanne. Korte filmpjes, beknopte stukjes tekst met een foto, die doen het toch het beste. Ook bij mij.
Het nieuws kun je vergelijken met een scorebord. Hierop staat nu – hoe luguber maar blijkbaar al compleet normaal -het aantal dagelijkse doden en besmettingen als gevolg van Corona. Het is een deprimerende on-aflatende stroom van cijfers en berichten. Het één hakt er nog wat meer in dan het ander. Het maakt me verdrietig. Het maakt me bezorgd. Als psycholoog weet ik dat deze ingrediënten in combinatie met de factor onmacht een deprimerende cocktail kunnen vormen.
Is dit wat ik wil? Ik merk dat ik me erger aan de media. Het is mij niet duidelijk of men zich bewust is van de schadelijke gevolgen. In welke mate draagt de verslaglegging niet bij aan het verspreiden van een bijkomstig angstvirus? Ik kan mij uit een ver verleden de doemverhalen van een kernoorlog nog goed herinneren. Het voelt nu alsof we in die schuilkelder zitten. Buiten schijnt de zon en waait een harde wind. Maar vlakbij is – als ik de berichtgeving mag geloven (en dat doe ik) – een waar slagveld gaande in ziekenhuizen. Daar staan nu alle schijnwerpers op. Waarom is er geen scorebord van het aantal mensen dat beter wordt of één met een overzicht van mensen die slechts zeer lichte klachten hebben? Waarom zien we op het scorebord niet het aantal kankerpatiënten dat er dagelijkse bijkomt? Waarom niet het aantal mensen dat komt te overlijden als gevolg van roken of noem maar een dwarsstraat, verkeersongelukken? Waarom maken we geen scorebord van het aantal dieren die we dagelijks afslachten en opeten? Waarom alleen de zucht naar Corona-sensatie? Wat maakt dat jullie – beste verslaggevers – de keuzes maken die gemaakt worden? Waarom struikelen jullie over elkaar heen om zo snel mogelijk het laatste nieuws te brengen? Waarom willen jullie graag mijn aandacht? Schatten jullie echt in dat ik op deze manier een gelukkiger mens wordt? Vinden jullie – als collectief – nou echt dat jullie mij evenwichtig informeren?
Het verontrust mij dat we steeds verder ingezogen zijn geraakt in een beangstigend verhaal. Het gevolg is dat er naast alle Corona-slachtoffers nog meer slachtoffers vallen. In dit geval heb ik het over de mensen die niet meer in staat zijn om rustig te slapen. Mensen die zich, mogelijk onterecht, enorm zorgen maken over wat er met hen gebeurt als zij besmet zouden raken. Ik neem een moeilijk besluit. Vanaf nu even geen Nieuwsinfuus voor mij. Ik geniet van het contact met de mensen om mij heen en houd me liever bezig met zaken die me energie geven. Ik stop mijn kop niet in het zand. Dat is wat anders. Ik kies er bewust voor om mij te richten op de dingen die mij ontspanning opleveren in deze bizarre tijd. Ik probeer me niet te laven aan de collectieve digitale waan. Ik blijf dus even (echt) binnen.